90.000 woningbranden per jaar
Jaarlijks zijn er in ons land bijna 90.000 woningbranden, waarvan 30 met een dodelijke afloop. De meeste van deze branden ontstaan door koken, kortsluiting, defecten aan elektrische apparaten, onveilige bedrading en smeulende peuken. Een klein brandje kan razendsnel uitgroeien tot een enorme vuurzee. Bij 6 op de 10 branden met fatale afloop was geen rookmelder geïnstalleerd. Het is dus erg belangrijk om de juiste maatregelen te treffen om te voorkomen dat er brand in je woning uitbreekt.
Wat moet ik doen als er brand uitbreekt in mijn huis?
Wat kan ik doen om het risico van een woningbrand zo klein mogelijk te maken?
Welk blusmiddel heb ik nodig voor het blussen van verschillenden soorten branden?
Hoe kan ik branden in elektrische apparatuur het beste blussen?
Welke brandblusser is het meest geschikt voor thuis?
Wat moet ik doen na een woningbrand?
Wat moet ik doen als er brand uitbreekt in mijn huis?
Wanneer je hebt ontdekt dat er ergens in je woning brand is ontstaan, onderneem dan de volgende stappen:
Alarmering
Alarmeer direct iedereen in de woning dat er brand is.
Inschatten van de situatie
Schat de situatie in: is het een kleine brand die wellicht nog te blussen is zonder jezelf en anderen in gevaar te brengen? Of is het daarvoor te laat en moet je jezelf en de anderen in huis zo snel mogelijk in veiligheid brengen?
Blussen van de brand
Als je besluit om de brand te gaan blussen, zorg er dan altijd voor dat je de juiste blusmiddelen gebruikt en dat je deze ook op de juiste manier toepast. Daarnaast is het van belang om de juiste blusafstand te hanteren. Tijdens een brand is er geen tijd meer om de gebruiksaanwijzing van de brandblusser te lezen, daarom is het erg belangrijk dat je weet hoe het precies apparaat werkt. Verdiep je er dus al in voordat je een brandblusser in je woning aanbrengt. Het is verstandig om een cursus te volgen waarbij je leert om beginnende brandjes op de juiste manier te bestrijden met kleine blusmiddelen en Water- en schuimvoerende armaturen. Deze cursussen kun je overal in Nederland volgen.
Vluchten naar een veilige plek
Wanneer blussen geen zin meer heeft en de brand al te ver gevorderd is, dan moet je zo snel mogelijk naar buiten gaan. Probeer tijdens de evacuatie geen rook in te ademen. Soms is het niet altijd meer mogelijk om te vluchten via de normale routes zoals de trap, de gang en de voor- of achterdeur. Daarom is het verstandig om vooraf al een vluchtplan klaar te hebben. Bij bedrijven is het meestal verplicht om een ontruimingsplan te hebben, maar ook het opstellen van een noodplan voor je eigen woning is zeker niet onverstandig.
Gebruik nooit de lift
Wanneer er brand uitbreekt in het gebouw waar je woont, dan mag je nóóit de lift gebruiken. De kans is groot dat de elektriciteit uitvalt en de lift blijft hangen. In dat geval zit je als een rat in de val.
Adem geen rook in
Rook is giftig en kan allerlei schadelijke verstikkende stoffen bevatten. Probeer daarom om zoveel mogelijk onder de rook door te kruipen. Als het mogelijk is bedek dan je gezicht met een natte lap of natgemaakte kleding.
Wat moet er een vluchtplan staan?
Als je een noodplan gaat uitwerken, dan moet je verschillende mogelijke scenario’s voor brand in je woning voorstellen:
- Waar kan er in huis brand uitbreken en waar is de kans op brand het grootst?
- Hoe kom ik naar buiten vanuit alle kamers in mijn woning als er brand is in het trapgat?
- Kan ik eventueel uit een van de bovenramen klimmen en via andere objecten naar beneden komen? (het is aan te raden om uitrolbare vluchtladders aan te brengen bij ieder raamkozijn).
- Bepaal de snelste vluchtroute vanuit iedere kamer
- Bij brand is meestal sprake van een flinke rookontwikkeling en valt de stroom in veel gevallen uit. Je zicht is dan minimaal. Daarom is het verstandig om de vluchtroute te oefenen met een blinddoek voor.
- Zorg ervoor dat iedereen in huis op de hoogte is van het vluchtplan, zodat iedereen weet hoe te handelen op het moment dat er daadwerkelijk brand uitbreekt. Daarnaast moet iedereen ook weten waar de sleutels van de voor- en achterdeur liggen, zodat niemand met afgesloten deuren wordt geconfronteerd. Wanneer je de binnendeuren op slot doet, laat de sleutels dan altijd in het sleutelgat zitten. Spreek een verzamelplek af, zodat je tijdens een brand snel kunt controleren of iedereen ook echt uit het brandende huis is. Verwittig de buren zo snel mogelijk als er ook voor hen gevaar dreigt.
Houd ramen en deuren gesloten
Sluit ramen en deuren als dat mogelijk is. Hierdoor kan de uitbreiding van een brand worden vertraagd.
Verwittig de hulpdiensten
Als het je niet lukt om de brand zelf te blussen nadat iedereen in veiligheid is gebracht, bel dan zo snel mogelijk het alarmnummer 112. Geef de exacte locatie van de brand door, maar geef ook duidelijk aan om wat voor soort brand het gaat. Daarnaast moet je aangeven of er nog mensen of dieren in de woning aanwezig zijn en op welke plek zij zich mogelijk bevinden. Blijf rustig en geef de hulpdiensten zo nauwkeurig mogelijk relevante informatie. Wanneer huisgenoten door de rook zijn flauwgevallen en het kost je te veel energie om hen mee naar buiten te trekken, dan is het beter om hiermee te stoppen. Denk dan eerst aan je eigen veiligheid, zodat je zo snel mogelijk de hulpdiensten kunt verwittigen en kunt aangeven dat er nog huisgenoten in de woning zijn. Anders bestaat het risico dat jezelf ook bewusteloos raakt en de hulpdiensten niet meer kunt alarmeren.
Vrije doorgang voor brandweer en ambulance
Zodra de hulpdiensten ter plaatse komen, zullen zij allemaal hun eigen specifieke taak uitvoeren. De politie zorgt in de eerste plaats voor een vrije doorgang voor de brandweer en ambulance. De brandweer zal trachten om de brand zo effectief mogelijk te bestrijden en mensen of dieren die zich eventueel nog in de woning bevinden te redden. Het ambulancepersoneel voorziet de slachtoffers van eerste hulp en brengt hen als dat nodig is naar het ziekenhuis. Als er gevaar dreigt voor omwonenden kan het nodig zijn dat de brandweer en politie de omgeving afzetten en mensen evacueren naar een veilige plek.
Wat kan ik doen om het risico van een woningbrand zo klein mogelijk te maken?
- Plaats rookmelders
- Zorg voor een brandblusser in huis
- Zorg ervoor dat er geen kaarsen meer branden als je gaat slapen
- Controleer of de friteuse uit is en of er niets meer op het gasfornuis staat
Plaats rookmelders
Het plaatsen van rookmelders is de eerste belangrijke stap om een beginnende woningbrand te detecteren. Deze rookmelders moeten worden geplaatst langs vluchtwegen en in alle kamers waar brand kan ontstaan. Rookmelders zijn overal verkrijgbaar en je vindt ze in verschillende prijsklassen. Ook zijn er grote verschillen in kwaliteit. Zorg ervoor dat je kiest voor een rookmelder van een betrouwbare fabrikant die is getest en goedgekeurd. Wanneer je kiest voor goedkope niet-geteste rookmelders, dan loop je het risico dat deze niet goed functioneren wanneer er daadwerkelijk brand uitbreekt. Een goede rookmelder gaat altijd af wanneer er rookontwikkeling ontstaat en maakt voldoende lawaai om iedereen in het huis tijdig te waarschuwen. Laat je bij de keuze voor een rookmelder adviseren door specialisten op het gebied van brandpreventie, dan ben je altijd verzekerd van een goede en veilige aankoop.
Zorg voor een brandblusser in huis
Het is altijd goed om een brandblusser in huis te hebben, maar realiseer je wel dat niet iedere brandblusser geschikt is voor ieder type brand. Zo mag je een brandblusser met water nóóit gebruiken bij brand in elektrische apparatuur of brandende olie of benzine. Bij het gebruik van een poederblusser bestaat het risico van herontsteking van de brand en veel nevenschade door residu (rommelige rest). Daarom is het belangrijk dat je weet welke brandblussers geschikt zijn voor de verschillende typen branden. Of het nu gaat om brand in vaste stoffen, vloeistoffen, gassen, metalen of vetten, zorg ervoor dat je weet welke kleine blusmiddelen geschikt zijn voor deze specifieke brandklassen. Gebruikmaken van een verkeerde blusmethode kan een brand zelfs verergeren, maar ook bijvoorbeeld verstikkingsgevaar en vrieswonden veroorzaken (bij CO2-blussers).
Welke verschillende brandklassen zijn er precies en welk brandblusmiddel kan ik gebruiken voor deze specifieke brandtypen?
Brandbare stoffen worden onderverdeeld in verschillende brandklassen. Aan de hand van deze brandklassen kun je bepalen met welke blusmiddelen je een specifiek brandtype mag blussen. Er zijn 5 verschillende brandklassen:
Brandklasse A (brand in vaste niet smeltende stoffen)
- papier
- hout
- textiel (gordijnen)
- kunststoffen
- meubels
Branden uit brandklasse A kunnen worden geblust met:
Brandklasse B (brand in vloeistoffen)
- olie
- benzine
- dieselolie
- aceton
- was
- sommige kunststoffen
- alcohol
Branden uit brandklasse B kunnen worden geblust met:
Brandklasse C (gasbranden)
- aardgas
- LPG
- propaan
- butaan
Branden uit brandklasse C kunnen worden geblust met:
Let op!
Bij gasbranden is het belangrijk om éérst de gaskraan dicht te draaien, anders ontstaat het risico van een gasexplosie.
Brandklassen D (metaalbranden)
- staal
- aluminium
- natrium
- magnesium
- zirkonium
- titanium
- kalium
- lithium
Branden uit brandklasse D kunnen worden geblust met:
- metaalbrandblusser
Metaalbranden komen regelmatig voor in de industrie, zoals bij metaalbewerkingsbedrijven en de scheepsbouw. Bij metaalbranden kunnen de temperaturen enorm hoog oplopen en ontstaat er vaak een grote vuurzee. Daarom zijn ‘gewone poederblussers’ niet geschikt voor dit soort branden. Een metaalbrandblusser bevat speciaal metaalbrandpoeder en heeft een groot blusvermogen.
Brandklasse F (olie- en vetbranden)
- frituurvet
- plantaardige vetten
- dierlijke vetten
Branden uit brandklasse F kunnen worden geblust met:
- vetbrandblusser
Deze vetbrandblussers bevatten een speciaal chemisch schuim, dat geschikt is voor het afdekken van brandend frituurvet. Dit schuim vormt een afsluitende laag en koelt de vloeistof snel af.
Hoe kan ik branden in elektrische apparatuur het beste blussen?
Schakel als het mogelijk is alle stroom uit, zodat het brandende apparaat niet meer onder spanning staat. Voor elektriciteitsbranden kun je een poederblusser, een schuimblusser of een CO2-blusser gebruiken. Deze sproeischuim is dan wellicht vloeibaar, maar het schuim is niet elektrisch geleidend tot aan een spanning van 1000 volt. Elektriciteitsbranden vielen vroeger in een aparte brandklasse (brandklasse E), maar worden tegenwoordig geschaard onder brandklasse A (vaste stoffen) en brandklasse B (vloeistoffen).
Welke brandblusser is het meest geschikt voor thuis?
De zogenaamde ‘ABC-brandblussers’ zijn het meest geschikt om in huis op te hangen, omdat ze kunnen worden gebruikt voor de meest voorkomende brandrisico’s in een woning. De volgende brandblussers zijn het meest geschikt voor in huis:
- Schuimbrandblussers A/B (voor branden in vaste stoffen en vloeistoffen)
- Poederbrandblussers A/B/C (voor branden in vaste stoffen, vloeistoffen en gasbranden)
- Schuimbrandblussers A/B/F (voor branden in vaste stoffen, vloeistoffen en vetbranden)
Giftige rook
Rook bevat giftige gassen en het inademen ervan kan leiden tot ernstige schade aan de luchtwegen en zelfs tot de dood. Als je rook hebt ingeademd kun je last krijgen van geïrriteerde ogen, neus en luchtwegen. De schadelijkheid van de rook hangt voor een groot gedeelte af van de hoeveelheid ingeademde rook en hoelang je deze rook hebt ingeademd.
Juiste installatie volgens de veiligheidsvoorschriften
Woningbrand ontstaat vaak doordat huishoudelijke apparatuur niet op de juiste wijze is aangesloten. Zorg er daarom altijd voor dat je wasmachines, drogers, vaatwassers, elektrische kookplaten en fornuizen, op de juiste manier door vakmensen worden geïnstalleerd volgens de veiligheidsvoorschriften. Gebruik hierbij de originele bij het apparaat behorende snoeren.
Vlam-in-de-pan
Veel woningbranden beginnen in de keuken en menig culinair avontuur eindigt in een inferno. Wanneer je de vlam-in-de-pan hebt, dan is het belangrijk dat je de zuurstof wegneemt uit de branddriehoek. De beste manier om dit te doen is:
Deksel op de pan
Blus een brandende pan nooit, maar dan ook nooit met water. Als het water in contact komt met de hete olie, ontstaat er een stoomwolk die de oliedeeltjes in de lucht verspreidt en ontstaat er een zeer brandbaar mengsel. Leg voorzichtig een passend deksel op de pan en draai het vuur uit. Wanneer je het deksel niet direct kunt vinden, gebruik dan een bakplaat of een metalen dienblad waarmee je de pan kunt afsluiten. Laat de pan staan en ga er nooit mee lopen. Laat de pan volledig afkoelen voordat je het deksel er weer afhaalt. Als je het deksel te vroeg van de pan haalt, komt er opnieuw zuurstof bij en kan de vlam opnieuw oplaaien.
Gebruik liever geen blusdeken of brandblusschuim bij vlam-in-de-pan
De brandweer raadt het gebruik van blusdekens bij vlam-in-de-pan af. Veel blusdekens zijn namelijk niet geschikt om olie- en vetbranden te blussen. Deze dekens kunnen zelfs vlam vatten, waardoor de keukenbrand verder escaleert. Blusdekens zijn wél geschikt voor het blussen van kleine objecten (vaste stoffen) en voor het doven van vlammen als iemands kleding in brand staat. Ook het gebruik van brandblusschuim bij vlam-in-de-pan wordt afgeraden. Door de waterdeeltjes in het schuim kan er stoom ontstaan. De stoomwolk verspreidt de fijne oliedeeltjes in de lucht waardoor er een zeer brandbaar mengsel ontstaat. Voor frituurbranden zijn er speciale vetbrandblussers (klasse F) verkrijgbaar. Deze worden voornamelijk gebruikt in de horeca. Vetbrandblussers dichten de brandende vloeistof af met schuim, waardoor er geen zuurstof meer bij kan komen.
Vluchtladders aanbrengen onder het raam
Er zijn tegenwoordig ook opvouwbare (uitrolbare) brandtrappen verkrijgbaar die je eenvoudig in het raamkozijn kunt aanbrengen. Je kunt ze bij brand snel ontvouwen en naar buiten werpen. In dat geval heb je bij ieder raam altijd een vluchtroute beschikbaar.
Kaarsen en sigaretten
Kaarsen zijn sfeerverhogend en zeker tijdens de kerstperiode onmisbaar. Daarom is het aan te raden om gebruik te maken van stevige niet brandbare kaarsenstandaards. Zet geen kaarsen neer in de buurt van gordijnen of andere brandbare materialen. Zorg er ook voor dat je geen lucifers en aanstekers laat slingeren in de buurt van kinderen. Laat je sigaret niet smeulend achter en druk hem goed uit wanneer je bent uitgerookt.
Huisdieren aanwezig
Bij brand worden allereerst de menselijke bewoners door de brandweerlieden uit de woning gehaald. Echter is het niet altijd meteen duidelijk dat er zich in het pand ook huisdieren bevinden. Daarom is het belangrijk dat je met een sticker op de deur aan de brandweer, politie en ambulancepersoneel kenbaar maakt dat er ook nog dieren aanwezig zijn. Deze stickers zijn overal verkrijgbaar.
Wat moet ik doen na een woningbrand?
Na een woningbrand kun je de volgende stappen ondernemen:
- Zorg ervoor dat de situatie veilig is
- Neem contact op met je verzekeraar
- Documenteer de schade zo nauwkeurig mogelijk
- Regel tijdelijke huisvesting
- Vraag het brandweerverslag op
- Zorg voor veilige toegang tot je woning
- Laat een officiële inspectie uitvoeren
- Opruimen en herstelwerkzaamheden
- Professionele schoonmaak en controle van de luchtkwaliteit
- Elektrische en gasvoorzieningen controleren
- Vervang belangrijke documenten
- Beheer je financiën
- Communiceer met de gemeente
- Zoek emotionele ondersteuning
- Neem preventieve maatregelen om woningbrand in de toekomst te voorkomen
Zorg ervoor dat de situatie veilig is
Zorg er allereerst voor dat de situatie veilig is voor jou en je medebewoners. Als al je gezinsleden en je huisdieren door de brandweer in veiligheid zijn gebracht en de nodige medische hulp hebben gekregen, dan wacht je op toestemming van de brandweer, voordat je weer terugkeert naar je woning. Dit is belangrijk omdat de structuur van het gebouw mogelijk instabiel kan zijn en er instortingsgevaar dreigt.
Neem contact op met je verzekeraar
Meld de brand zo snel mogelijk bij je verzekeringsmaatschappij en volg hun instructies op. Bewaar alle documenten, foto’s en bewijsmateriaal met betrekking tot de schade voor je claim. Zorg ervoor dat je je polisnummer bij de hand hebt als je de verzekeraar belt. Geef een nauwkeurige omschrijving van waar en wanneer de woningbrand precies plaatsvond. Als je een officieel rapport van de brandweer hebt ontvangen, deel dan alle relevante informatie die erin staat. Dit kan details bevatten over de oorzaak van de brand en de omvang van de schade. Dit helpt de verzekeraar bij het vaststellen van de dekking en het inschatten van de schade. Zorg ervoor dat je contactgegevens (inclusief je telefoonnummer en e-mailadres) up-to-date zijn, zodat de verzekeringsmaatschappij je gemakkelijk kan bereiken. Als er sprake is van aansprakelijkheid (bijvoorbeeld als de brand is veroorzaakt door derden), verstrek dan ook de contactgegevens van die derde partij als die beschikbaar zijn.
Verstrek volledige en juiste informatie
Het is belangrijk om eerlijk en volledig te zijn bij het verstrekken van de gegevens aan je verzekeringsmaatschappij. Ze zullen deze informatie gebruiken om je claim te beoordelen en te verwerken. Het kan ook verstandig zijn om zelf aantekeningen te maken van alle gesprekken die je met de verzekeringsmaatschappij voert. Noteer daarbij de namen van vertegenwoordigers van de maatschappij en de datums van de gesprekken. Dit kan later van pas komen bij vragen of eventuele geschillen. Informeer de verzekeraar ook over eventuele andere verzekeringen die je mogelijk hebt afgesloten en die dekking bieden voor de woningbrand (zoals bijvoorbeeld een inboedelverzekering of aansprakelijkheidsverzekering). De gezamenlijke Nederlandse Brandverzekeraars hebben een stichting in leven geroepen (Stichting Salvage) die kosteloze eerste hulp en opvang verleent na een brand of andere calamiteiten.
Documenteer de schade zo nauwkeurig mogelijk
Geef aan de verzekeringsmaatschappij een gedetailleerde lijst door van beschadigde bezittingen, inclusief hun geschatte waarde. Maak foto’s en video-opnamen van alle schade in je woning, voordat je begint met opruimen of herstellen. Zorg ervoor dat je de exacte locatie van de ruimtes die je fotografeert identificeert aan de hand van kamernummers, zodat de verzekeringsmaatschappij precies weet waar in de woning de schade is ontstaan.
Close-ups
Deel de foto’s en video’s vervolgens met je verzekeraar. Begin met brede overzichtsfoto’s van iedere kamer en elke hoek in je woning. Zorg ervoor dat de foto’s duidelijk laten zien hoe de ruimte eruitzag na de brand. Fotografeer de plekken waar de brand het meest intens was. Dit omvat onder meer verbrande muren, plafonds, vloeren en alles wat zichtbaar is aangetast door het vuur. Neem close-ups van oppervlakken die zijn bedekt met roet of rookschade. Dit omvat onder andere doorweekte vloeren, muren en plafonds. Fotografeer ook eventuele waterschade die is ontstaan als gevolg van het blussen van de brand. Maak foto’s van alle beschadigde persoonlijke bezittingen, zoals meubels, kleding, elektronica, sieraden en kunstwerken.
Huishoudelijke apparaten
Zorg ervoor dat je de aard en omvang van de schade goed vastlegt. Documenteer de toestand van alle huishoudelijke apparaten, inclusief de apparatuur die mogelijk niet direct zichtbaar is aangetast door de brand of het bluswater. Fotografeer eventuele schade zoals gescheurde muren, beschadigde steunbalken, dakbeschadiging en beschadigde ramen en deuren. Maak ook foto’s van elektrische panelen, bedrading en sanitairsystemen om eventuele schade te documenteren. Als je grote aankopen hebt gedaan die door de woningbrand zijn beschadigd (bijvoorbeeld een nieuwe tv of nieuwe meubels), fotografeer dan (indien mogelijk) de bonnen of aankoopbewijzen van de aangeschafte huisraad.
Foto’s uit verschillende hoeken en goede belichting
Noteer op de lijst van beschadigde bezittingen zoveel mogelijk informatie, inclusief merknamen, serienummers en de geschatte waarde. Deze lijst kan van pas komen bij het indienen van de verzekeringsclaim. Vergeet niet om close-upfoto’s te maken van kleine specifieke schade, zoals bijvoorbeeld gescheurd behang, gesmolten voorwerpen of gesprongen glas. Zorg ervoor dat je de foto’s en video’s neemt vanuit verschillende hoeken (met een goede belichting), zodat alle details duidelijk zichtbaar zijn. Deze documentatie zal dienen als bewijsmateriaal voor je verzekeringsclaim en kan helpen bij het vaststellen van de omvang van de schade voor herstel- en vervangingsdoeleinden.
Regel tijdelijke huisvesting
Als je huis ‘tijdelijk’ onbewoonbaar is, regel dan tijdelijke huisvesting voor jezelf en je gezin. Geef aan de verzekeringsmaatschappij door waar je verblijft. Bewaar alle bonnetjes en facturen voor extra kosten die je maakt voor de huisvesting. Deze moet je later kunnen overleggen met de verzekeringsmaatschappij. Er zijn verschillende mogelijkheden voor tijdelijke huisvesting, waaronder:
Hotels en motels
Deze zijn vaak direct beschikbaar voor een kortetermijnverblijf.
Vakantiewoningen
Huur een gemeubileerd vakantiehuis voor langere verblijven.
Familie en vrienden
Verblijf bij familie of vrienden als dit mogelijk is.
Noodopvang
Neem contact op met hulporganisaties voor tijdelijke opvang.
Tijdelijke huurwoningen
Zoek naar gemeubileerde of leegstaande huurwoningen.
Airbnb
Vind tijdelijke accommodatie via Airbnb of vergelijkbare platforms.
Tijdelijke woonunits of wooncontainers
Kijk naar de mogelijkheid om een tijdelijke woonunit of wooncontainer op je locatie neer te zetten.
Caravan of camper
Gebruik een caravan of camper om tijdelijk in te wonen.
Zakelijke huisvesting
Informeer bij bedrijven die gemeubileerde tijdelijke huisvesting aanbieden.
Herberg of Bed & Breakfast
Verblijf in een herberg of Bed & Breakfast voor kortere periodes.
Studentenhuisvesting
Controleer of er tijdelijke studentenhuisvesting beschikbaar is.
Vraag om hulp bij het zoeken naar huisvesting
Informeer bij lokale gemeenschappen en hulporganisaties voor ondersteuning bij tijdelijke huisvesting. Deze organisatie hebben meestal de nodige kennis en contacten in huis om je na de woningbrand verder te helpen. Bij het kiezen van huisvesting is het belangrijk om rekening te houden met je budget, locatie, beschikbaarheid en specifieke behoeften. Raadpleeg ook je verzekeraar voor eventuele dekking van tijdelijke huisvestingskosten na een woningbrand.
Vraag het brandweerverslag op
Vraag een officieel rapport op van de brandweer om de oorzaak en omstandigheden van de brand vast te stellen. Het opvragen van het rapport is nuttig om de volgende redenen:
Inzicht in de oorzaak van de woningbrand
Het rapport onthult de mogelijke oorzaak van de brand, wat cruciaal is om herhaling in de toekomst te voorkomen.
Verzekeringseisen
Verzekeraars kunnen het rapport nodig hebben om claims te verwerken en de uiteindelijke dekking te bepalen.
Juridische doeleinden
Het brandweerrapport kan als bewijs dienen in juridische geschillen of aansprakelijkheidskwesties.
Veiligheidsevaluatie
Het rapport biedt ook informatie over de veiligheid van de woning na de brand.
Preventieadvies
Bovendien bevat het brandweerrapport informatie en aanbevelingen over de veiligheid van de woning na de brand.
Verkoop of heropbouw
Bij verkoop of herbouw kan het rapport nuttig zijn voor inspecties en vergunningen.
Gemoedsrust
Woningbrand en de nasleep daarvan hebben zeer veel impact op de bewoners van het pand. Het brandweerrapport kan bijdragen aan hun gemoedsrust door het begrijpen van de gebeurtenissen en omstandigheden rond de brand.
Afsluiting
Tevens kan het rapport helpen bij het afsluiten van deze traumatische gebeurtenis, door duidelijkheid te bieden voor alle betrokkenen. Het brandweerrapport is dan ook een waardevol document dat cruciale informatie verschaft voor herstel, verzekeringen en toekomstige preventie. Het is verstandig om het rapport direct na de woningbrand op te vragen.
Zorg voor veilige toegang tot je woning
Zodra de autoriteiten toestemming geven, beveilig je je woning tegen verdere schade, zoals bijvoorbeeld het afplakken van ramen en deuren. Hieronder staan een aantal tips om een veilige toegang tot je woning te kunnen garanderen:
- Officiële inspectie
- Draag beschermende kleding
- Ventilatie
- Controleer op instabiliteit
- Gas en elektriciteit
- Rookmelders
- Waterlekkage
- Verwijder bedorven voedsel
- Zorg voor voldoende verlichting
- Documenteer de schade
- Reinigen van de woning
- Houd kinderen en huisdieren weg
- Houd de veiligheid in het oog
Officiële inspectie
Schakel een professionele brandinspecteur in om de veiligheid van de woning te beoordelen, voordat je de woning weer binnen gaat. Laat een professionele inspectie uitvoeren om de structurele integriteit van je huis te beoordelen, en laat experts controleren op de mogelijke aanwezigheid van giftige stoffen zoals asbest of loodverf, die wellicht bij brand zijn vrijgekomen.
Draag beschermende kleding
Draag bij het binnengaan van de woning geschikte beschermende kleding, zoals bijvoorbeeld handschoenen en een masker, om jezelf te beschermen tegen roet en as.
Ventilatie
Zorg voor voldoende ventilatie door ramen en deuren open te zetten, om rook- en roetlucht te verdrijven.
Controleer op instabiliteit
Let op tekenen van structurele instabiliteit, zoals scheuren in muren of plafonds, en vermijd potentieel gevaarlijke gebieden.
Gas en elektriciteit
Schakel de gas- en elektriciteitsvoorziening uit voordat je de woning betreedt en laat deze controleren door professionals.
Rookmelders
Controleer of de rookmelders nog werken en vervang ze indien nodig.
Waterlekkage
Inspecteer het leidingnetwerk op mogelijke schade en waterlekkage.
Verwijder bedorven voedsel
Gooi bedorven voedsel weg om gezondheidsrisico’s te voorkomen.
Zorg voor voldoende verlichting
Neem draagbare verlichting mee, omdat de elektriciteit mogelijk niet beschikbaar is.
Documenteer de schade
Maak foto’s en documenteer de schade voor verzekeringsclaims.
Let op de aanwezigheid van asbest
Wees voorzichtig met asbesthoudende materialen. Raadpleeg professionals voor verwijdering.
Reinigen van de woning
Begin met het opruimen en schoonmaken van de woning, maar vermijd agressieve schoonmaakmiddelen die de gezondheid kunnen schaden. Overweeg professionele, gespecialiseerde schoonmaakdiensten voor grondige reiniging en herstel.
Houd kinderen en huisdieren weg
Houd kinderen en huisdieren uit de buurt totdat de woning veilig is verklaard.
Houd de veiligheid in het oog
Zorg ervoor dat veiligheid de hoogste prioriteit heeft bij het betreden van de woning na de brand. Twijfel dan ook niet om experts in te schakelen voor advies en assistentie, om zo een veilige terugkeer naar het huis te garanderen.
Opruimen en herstelwerkzaamheden
Begin met het opruimen van puin en beschadigde materialen, maar bewaar voldoende monsters als bewijs voor de verzekeringsmaatschappij. Herstel je woning geleidelijk aan, beginnend met essentiële reparaties zoals dak- en raamreparaties. Voordat je begint met opruimen en herstelwerkzaamheden, moet je er eerst voor zorgen dat je aan de hand van bovenstaande stappen, de veiligheid in de woning hebt gegarandeerd. Hieronder staan een aantal tips voor het beginnen met opruimen en het uitvoeren van de herstelwerkzaamheden:
- Schade inventariseren
- Brandresten verwijderen
- Roet en rookschade aanpakken
- Luchtkwaliteit verbeteren
- Sanitair en elektriciteit herstellen
- Structurele reparaties uitvoeren
- Asbest verwijderen
- Schimmelinspectie uitvoeren
- Vloerbedekking vervangen
- Verven en afwerkingen
- Kies voor brandveilige materialen
- Veilig bewaren van eigendommen tijdens de herstelwerkzaamheden
- Duidelijke communicatie met de verzekeringsmaatschappij
- Schakel professionals in
Schade inventariseren
Maak een gedetailleerde lijst van beschadigde items en structurele problemen voor de verzekeringsclaims.
Brandresten verwijderen
Ruim alle verbrandde materialen, puin en as op en gooi deze op een veilige, toegestane manier weg.
Roet en rookschade aanpakken
Verwijder roet en rooksporen grondig van muren, plafonds en meubels. Daarbij zijn meestal professionele schoonmaakmiddelen nodig.
Luchtkwaliteit verbeteren
Verbeter de luchtkwaliteit door luchtreinigers te gebruiken en goed te ventileren, om de rookgeur te verwijderen.
Sanitair en elektriciteit herstellen
Laat het sanitair en de elektrische systemen nakijken en eventuele schade herstellen.
Structurele reparaties uitvoeren
Herstel structurele schade zoals beschadigde muren, plafonds of dakbedekking.
Asbest verwijderen
Als er asbestverdacht materiaal is aangetroffen, laat het dan professioneel verwijderen.
Schimmelinspectie uitvoeren
Voer een schimmelinspectie uit na het schoonmaken en behandel eventuele schimmelschade.
Vloerbedekking vervangen
Als de vloerbedekking beschadigd is door brand of water, vervang deze dan.
Verven en afwerkingen
Herstel of verf de muren en vervang beschadigde afwerkingen.
Kies voor brandveilige materialen
Overweeg bij de herstelwerkzaamheden het gebruik van brandveilige materialen en apparaten.
Veilig bewaren van eigendommen
Sla je persoonlijke eigendommen tijdens de herstelperiode op in een veilige, schone omgeving.
Verzekeringscommunicatie
Houd een open communicatie met je verzekeringsmaatschappij, om ervoor te zorgen dat je alle noodzakelijke stappen en documentatie volgt voor de verzekeringsclaims.
Schakel professionals in
Het herstellen van je huis na een woningbrand is een uitdagend proces. Daarom is het altijd verstandig om professionals in te schakelen, die je goed kunnen adviseren en begeleiden bij het herstellen van de woning naar zijn oorspronkelijke staat.
Professionele schoonmaak en controle van de luchtkwaliteit
Overweeg professionele schoonmaakdiensten om roet en rookgeur te verwijderen. Laat de luchtkwaliteit testen om er zeker van te zijn dat de lucht in je huis veilig is om in te ademen. Om roet en rookgeur te verwijderen kun je het volgende doen:
- Ventileren
- Luchtreinigers gebruiken
- Zorgen voor natuurlijke luchtzuivering
- Stoffering reinigen
- Textiel wassen
- Muren en plafonds reinigen
- Luchtkanalen reinigen
- Luchtfilters vervangen
- Geurvreters gebruiken
- Verven voor afdichting
- Luchten
- Professioneel advies inwinnen
- Geduld hebben
Ventileren
Open alle ramen en deuren om de luchtcirculatie te verbeteren. Gebruik ventilatoren om frisse lucht naar binnen te trekken.
Luchtreinigers gebruiken
Gebruik luchtreinigers met HEPA-filters om rookdeeltjes en geuren uit de lucht te verwijderen.
Zorgen voor natuurlijke luchtzuivering
Plaats kommen met azijn, actieve kool of zuiveringszout in verschillende kamers om geuren te absorberen.
Stoffering reinigen
Laat gordijnen, tapijten en meubels professioneel reinigen om roet en rookgeur te verwijderen.
Textiel wassen
Was alle textiel (zoals kleding en beddengoed) grondig met een geurverwijderaar.
Muren en plafonds reinigen
Reinig muren en plafonds met een mild reinigingsmiddel om rookresten te verwijderen.
Luchtkanalen reinigen
Laat de HVAC-systemen en luchtkanalen professioneel reinigen, om verspreiding van geuren te voorkomen.
Luchtfilters vervangen
Vervang alle luchtfilters in je HVAC-systeem om schone lucht te bevorderen.
Geurvreters gebruiken
Gebruik geurvreters zoals zakjes met houtskool of koffiebonen om geuren te absorberen.
Verven voor afdichting
Breng een nieuwe verlaag aan op muren en plafonds om geuren af te sluiten.
Luchten
Blijf de woning regelmatig luchten om geuren te verdrijven.
Professioneel advies inwinnen
Raadpleeg professionele schoonmaakdiensten en experts voor effectieve geurverwijdering (vooral wanneer de geuren hardnekkig zijn).
Geduld hebben
Realiseer je dat het verwijderen van geuren en het verbeteren van de luchtkwaliteit enige tijd kan duren. Heb daarom geduld. Zorg er altijd voor dat je de juiste veiligheidsmaatregelen neemt tijdens het schoonmaken en verbeteren van de luchtkwaliteit.
Elektrische en gasvoorzieningen controleren
Na een woningbrand is het heel belangrijk om de elektrische en gasvoorzieningen zorgvuldig te controleren. Daarbij kun je de volgende stappen ondernemen:
- Schakel de voorzieningen uit
- Laat een professionele inspectie uitvoeren
- Controleer op gaslekken
- Inspecteer de elektrische bedrading
- Controleer de zekeringkast/schakelbord
- Inspecteer alle elektrische apparatuur
- Laat gasapparaten testen door vakmensen
- Controleer de noodschakelaars
- Maak rookmelders weer operationeel
- Laat brandblussers controleren
- Laat reparaties uitvoeren door professionals
- Documenteer alle inspecties en reparaties
Schakel de voorzieningen uit
Voordat je met de inspectie begint moet je zowel de elektriciteit als het gas bij de hoofdschakelaars of -kleppen uitschakelen. Dit voorkomt risico’s.
Laat een professionele inspectie uitvoeren
Laat een gekwalificeerde elektricien en loodgieter je elektrische en gasvoorzieningen inspecteren en herstellen. Zij onderzoeken de elektrische bedrading en het gasleidingnetwerk op eventuele schade.
Controleer op gaslekken
Controleer op gaslekken door de gasleidingen en -aansluitingen zorgvuldig te inspecteren. Als je een gasgeur opmerkt, schakel dan onmiddellijk de gasvoorziening uit en bel de gasmaatschappij.
Elektrisch bedrading
Bij het inspecteren van de elektrische bedrading moet onder meer worden onderzocht of er sprake is van gesmolten isolatiemateriaal of losse verbindingen. Vervang beschadigde delen als dat nodig is.
Controleer de zekeringkast/schakelbord
Controleer de zekeringkast of het schakelbord op schade en gesprongen zekeringen. Vervang de zekeringen indien nodig.
Inspecteer alle elektrische apparatuur
Inspecteer alle elektrische apparaten grondig op schade. Schakel de apparaten pas in na goedkeuring van een gekwalificeerde elektricien.
Laat gasapparaten testen door vakmensen
Laat gasapparaten zoals boilers, kachels en ovens grondig inspecteren en testen door gekwalificeerde installateurs, voordat je ze gebruikt.
Controleer de noodschakelaars
Controleer de noodschakelaars van gas- en elektrische apparaten om ze in noodgevallen uit te kunnen schakelen.
Maak rookmelders weer operationeel
Zorg ervoor dat rookmelders weer operationeel zijn en vervang de batterijen als dat nodig is.
Laat brandblussers controleren
Zorg ervoor dat de brandblussers gecontroleerd zijn door REOB-gecertificeerde onderhoudsdeskundigen.
Laat professionele reparaties uitvoeren door professionals
Laat eventuele benodigde reparaties aan de elektrische en gasvoorzieningen uitvoeren door erkende professionals om de veiligheid te waarborgen.
Documenteer alle inspecties en reparaties
Maak foto’s van de schades en documenteer alle inspecties en reparaties aan de elektrische en gasvoorzieningen. Deze kunnen dan worden gebruikt bij verzekeringsdoeleinden. Bij twijfel over de veiligheid van leidingen en installaties moet je altijd een professional inschakelen, om het risico op ongelukken te minimaliseren. Veiligheid staat voorop bij de inspectie en herstelwerkzaamheden na een woningbrand.
Vervang belangrijke documenten
Mogelijk zijn er talloze belangrijke documenten in vlammen opgegaan. Herstel verloren identificatiedocumenten, financiële gegevens en verzekeringspolissen. Daarbij kun je de onderstaande checklist gebruiken:
Identiteitsbewijzen
Dit omvat onder andere paspoorten, identiteitskaarten en rijbewijzen. Herstel deze documenten door contact op te nemen met de uitgevende instanties en volg de vervangingsprocedures.
Geboorte- en huwelijksakten
Vraag kopieën aan bij de gemeenten waar de gebeurtenissen zijn geregistreerd.
Belangrijke certificaten
Bij een woningbrand gaan meestal ook behaalde diploma’s, certificaten, getuigschriften, oorkondes, prijzenbekers en medailles verloren. Neem contact op met de onderwijsinstellingen of uitgevende instanties voor het aanvragen van duplicaten.
Verzekeringspolissen
Neem contact op met je verzekeraar(s) om kopieën te verkrijgen van alle verzekeringspolissen en voorwaarden.
Medische dossiers
Vraag je zorgverlener(s) om kopieën van je medische dossiers (en eventueel de facturen van gemaakte ziektekosten).
Financiële documenten
Bankafschriften, belastingaangiften en contracten kunnen na een woningbrand meestal worden hersteld, door contact op te nemen met de betrokken overheids- of financiële instellingen.
Verzekeringsinventaris
Herstel verzekeringsinventarislijsten of foto’s van eigendommen die verloren zijn gegaan.
Juridische documenten
Vraag je advocaat (als dat aan de orde is) om kopieën van juridische documenten, zoals testamenten of eigendomsakten.
Belangrijke rekeningen
Neem contact op met nutsbedrijven en kredietverleners voor kopieën van nutsrekeningen en creditcardoverzichten.
Foto’s en herinneringen
Het verlies van identiteits-, juridische en financiële documenten is al vervelend genoeg, maar het verlies van foto’s en dierbare herinneringen is nog veel erger. Deze kunnen immers meestal niet meer worden hersteld en zijn voorgoed verloren. Daarom is het belangrijk om altijd digitale back-ups en online opslagmethoden te gebruiken, zodat deze bij een toekomstige woningbrand niet verloren kunnen gaan. Maak niet alleen digitale kopieën van foto’s en dierbare video-opnamen, maar ook van belangrijke documenten en sla deze op in een beveiligde cloudopslag.
Brandkast
Overweeg het gebruik van een brandwerende kluis voor het opslaan van belangrijke papieren documenten.
Notarieel kopiëren
Laat belangrijke documenten notarieel kopiëren. Notariële kopieën worden gemaakt door een notaris, een wettelijk erkende autoriteit. Hierdoor hebben deze kopieën een hoge mate van juridische geldigheid en kunnen ze als bewijs worden gebruikt in juridische procedures.
Zorg ervoor dat je de benodigde identificatie en documentatie hebt wanneer je duplicaten van officiële documenten aanvraagt. Bewaar deze duplicaten in een veilige omgeving om toekomstige verliezen te voorkomen.
Beheer je financiën
Na een woningbrand kun je worden geconfronteerd met allerlei kosten. Houd alle kosten en uitgaven zorgvuldig bij en bewaar de bonnen voor je verzekeringsclaim. Overweeg het inwinnen van professioneel financieel advies, als je moeite hebt met het in kaart brengen en beheren van de kosten. Hieronder staan een aantal tips om je financiën te beheren:
- Verzekeringsclaim indienen
- Een beroep doen op noodhulp
- Crowdfunding opzetten
- Fondsen en subsidies zoeken
- Persoonlijke lening afsluiten (dit is echter zeer risicovol)
- Herstelplan maken
- Professioneel financieel advies inwinnen
- Minimaliseren van onnodige uitgaven
Verzekeringsclaim indienen
Begin met het indienen van een verzekeringsclaim bij je verzekeraar(s). Dit is meestal de belangrijkste bron van financiële hulp na een brand.
Een beroep doen op noodhulp
Informeer bij lokale hulporganisaties en overheidsinstanties of er noodhulp beschikbaar is voor slachtoffers van branden.
Crowdfunding opzetten
Overweeg het opzetten van een crowdfundingcampagne om geld in te zamelen bij vrienden, familie, kennissen en zelfs vreemden. Gebruik daarvoor platformen zoals bijvoorbeeld GoFundMe. Er zijn verschillende crowdfundingplatformen die zich met name richten op geldinzameling na tegenspoed, zoals woningbrand of ongelukken.
Fondsen en subsidies zoeken
Zoek ook naar fondsen en subsidies die specifiek zijn bedoeld voor slachtoffers van branden, zowel lokaal als nationaal.
Persoonlijke lening afsluiten
Overweeg het afsluiten van een persoonlijke lening bij een bank of kredietverstrekker, om de kosten te dekken. Houd er echter wel rekening mee dat het lenen van geld om de kosten te dekken gepaard gaat met aanzienlijke risico’s. Persoonlijke leningen hebben meestal hogere rentetarieven in vergelijking met andere vormen van leningen. Dit kan leiden tot hoge rentekosten over de looptijd van de lening. Het aangaan van een persoonlijk lening betekent dat je een nieuwe schuld opbouwt. Als je al andere financiële verplichtingen hebt, dan kan dit je totale schuldenlast vergroten en je financiële situatie verder belasten. Voordat je besluit om een persoonlijke lening af te sluiten om de kosten van een woningbrand af te dekken, is het raadzaam om eerst andere (minder risicovolle) financieringsmogelijkheden te onderzoeken. Zorg er in eerste instantie altijd voor dat je een goede opstal- en inboedelverzekering hebt. Deze verzekeringen vergoeden meestal niet alleen de schade die direct door de brand wordt veroorzaakt, maar dekken vaak ook indirecte schade.
Professioneel financieel advies inwinnen
Als je er zelf niet uitkomt is het altijd verstandig om een financieel adviseur te raadplegen, die je kan helpen bij het beheren van alle financiële aspecten van de situatie.
Minimaliseren van onnodige uitgaven
Zorg ervoor dat je alleen geld uitgeeft aan essentiële zaken tijdens het herstelproces. Het financieren van de kosten na een woningbrand kan een enorme uitdaging zijn, maar met een combinatie van bovenstaande strategieën kun je je financiële lasten aanzienlijk verminderen en het hele herstelproces gemakkelijker en overzichtelijker maken.
Communiceer met de gemeente
Informeer de lokale autoriteiten over de brand en volg eventuele wettelijke vereisten voor herstel. Het is belangrijk om na een woningbrand effectief met de plaatselijke gemeente te communiceren, zodat de situatie voor alle betrokken partijen duidelijk is. Hieronder staan enkele tips voor deze communicatie:
- Maak snel melding van de brand
- Gebruik officiële kanalen
- Zorg voor duidelijke communicatie
- Vraag om hulp
- Volg de instructies van de autoriteiten op
- Doe aangifte als er sprake is van brandstichting
- Houd contact met de gemeente
- Werk met de gemeente samen
- Toon dankbaarheid
Maak snel melding van de brand
Informeer de gemeente zo snel mogelijk over de woningbrand, zodat deze kan helpen bij het coördineren van eventuele hulp en bijstand.
Gebruik officiële kanalen
Neem contact op via de officiële communicatiekanalen van de gemeente, zoals bijvoorbeeld het gemeentehuis of de gemeentewebsite.
Zorg voor duidelijke communicatie
Wees bij de communicatie met de gemeente beknopt en duidelijk. Vermeld de essentiële informatie over de woningbrand (zoals locatie, datum, en eventuele gewonden), in een korte en heldere boodschap. Laat onbelangrijke en onnodige informatie achterwege.
Vraag om hulp
Vraag de gemeente indien nodig om hulp, zoals bijvoorbeeld het zoeken naar tijdelijke huisvesting.
Volg de instructies van de autoriteiten op
Volg de instructies van de lokale autoriteiten (zoals de brandweer en politie) op, voor veiligheids- en herstelprocedures.
Doe aangifte als er sprake is van brandstichting
Vaak is woningbrand het gevolg van een ongeluk of roekeloosheid, zoals bijvoorbeeld oververhitte elektrische apparaten, omvallende kaarsen, vlam in de pan, slecht onderhouden schoorstenen, roken in bed of kinderen die spelen met lucifers of aanstekers. Echter kan de brand ook moedwillig door iemand zijn aangestoken. Uiteraard is er dan sprake van een strafbaar feit en moet je aangifte doen bij de politie. Deel de informatie over de brandstichting ook met de gemeente.
Houd contact met de gemeente
Houd contact met de gemeente voor updates over herstelinspanningen, financiële hulp of andere relevante informatie. Zo blijf je continu op de hoogte.
Werk met de gemeente samen
Werk met de gemeente samen om eventuele vergunningen of toestemming te verkrijgen voor de wederopbouw of renovatie van je woning.
Toon dankbaarheid
Toon dankbaarheid voor de steun en hulp die je ontvangt van de lokale autoriteiten. Het effectief communiceren met de lokale autoriteiten kan helpen bij een vlot herstelproces en het verkrijgen van de nodige (vervolg)hulp en ondersteuning.
Zoek emotionele ondersteuning
Een woning brand gaat niet in je koude kleren zitten. Het is een zeer ingrijpende gebeurtenis die een grote impact heeft op je welbevinden. Zoek dan ook emotionele ondersteuning bij vrienden, familie of professionele hulpverleners, om de impact van de woningbrand te verwerken. Erken je gevoelens van shock, verdriet, angst en frustratie en accepteer deze gevoelens. Het is volstrekt normaal om deze heftige emoties te ervaren na zo’n traumatische gebeurtenis. Praat met vrienden, familie of andere vertrouwde mensen in je omgeving over wat je hebt meegemaakt. Het delen van gevoelens kan enorm opluchten. Ook zou je een dagboek kunnen bijhouden waarin je je gedachten en gevoelens opschrijft. Dit kan je helpen om je emoties te verwerken en meer inzicht te krijgen in je herstelproces.
Zorg goed voor jezelf en je medebewoners
Probeer echter niet geïsoleerd te raken en blijf in contact met anderen, zelfs als je de behoefte hebt om je terug te trekken. Eet gezond, slaap voldoende en zorg goed voor jezelf en je medebewoners. Dit kan helpen bij het verminderen van stress. Wanneer je na de woningbrand merkt dat je symptomen ervaart van posttraumatische stress (PTSS), aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken. Een therapeut kan ondersteuning bieden bij het weer op de rit krijgen van je leven. Geef jezelf tijd. Herstel is een proces dat tijd kost en gaat niet van de een op andere dag. Wees daarom geduldig en mild voor jezelf. Het zoeken naar emotionele ondersteuning na een woningbrand is een teken van kracht.
Neem preventieve maatregelen om woningbrand in de toekomst te voorkomen
Eén woningbrand is al erg genoeg en daarom moet je er alles aan doen om een volgende brand te voorkomen. Leer van de brand en neem preventieve maatregelen, zoals het installeren van rookmelders en brandblussers. Hieronder volgt een lijst met tips om toekomstige woningbranden te voorkomen:
- Installeer rookmelders
- Hang brandblussers op
- Vermijd overbelasting van stopcontacten
- Laat regelmatig onderhoud uitvoeren aan verwarmingssystemen
- Wees alert bij het branden van kaarsen
- Kook veilig
- Sla brandbare stoffen veilig op
- Zorg voor jaarlijks schoorsteenonderhoud
- Gebruik elektrische systemen en apparatuur op een veilige manier
- Ga verantwoord om met vuurwerk
- Stel een brandveiligheidsplan op
- Pak de draad na de woningbrand opnieuw op
Installeer rookmelders
Plaats rookmelders op strategische locaties in je huis, zoals in de gangen en slaapkamers. Rookmelders mogen doorgaans niet te dicht bij de muren worden geplaatst, vanwege de manier waarop de rook zich in de woning verspreid en hoe rookmelders werken. Rookmelders zijn speciaal ontworpen om rook en deeltjes in de lucht te detecteren. Rook stijgt op vanuit de bron zoals een brandend voorwerp. Als een rookmelder te dicht bij de muur is geplaatst, kan het de opstijgende rook niet zo snel detecteren, wat de reactietijd kan vertragen. Rook kan langs muren omhoog stijgen en langs het plafond bewegen, voordat het zich door de kamer verspreidt. Plaatsing van rookmelders te dicht bij de muur kan de luchtstromingseffecten verstoren en het vermogen van de melder om rook op te vangen verminderen.
In het midden van het plafond
Als rookmelders te dicht bij de muur worden geplaatst dan kan het geluidssignaal dat wordt geactiveerd wanneer rook wordt gedetecteerd, worden afgebogen of gedempt door de muur. Hierdoor kan het moeilijker zijn om het alarm te horen. Meestal wordt aanbevolen om de rookmelders in het midden van het plafond te plaatsen, of op zijn minst enkele centimeters van de muur. Dit zorgt ervoor dat de melder de rook optimaal kan detecteren en snel alarm kan slaan, waardoor kostbare seconden worden bespaard in geval van brand (wat cruciaal kan zijn voor de veiligheid van bewoners). Volg in ieder geval altijd de officiële installatie-instructies van de fabrikant op en test de rookmelders regelmatig.
Hang brandblussers op
Zorg ervoor dat je brandblussers in huis hebt en dat je weet hoe je deze moet gebruiken. Plaats ze op goed zichtbare en gemakkelijk bereikbare plaatsen. Ga je werkzaamheden uitvoeren met metaal of hout waarbij vonken kunnen ontstaan (zoals bijvoorbeeld lassen, slijpen, zagen of schuren), dan is het verstandig om een brandblusser in de buurt te zetten. Ook als je gaat solderen, verfwerkzaamheden gaat uitvoeren (waarbij oplosmiddelen met brandbare dampen worden gebruikt) of voertuigen gaat repareren (waarbij brandstoffen en olie betrokken zijn), dan is het slim om een brandblusser paraat te hebben. Daarnaast is de aanwezigheid van een brandblusser altijd verstandig bij het barbecueën, in ruimtes waar brandbare materialen (zoals benzine, verf of schoonmaakmiddelen) worden opgeslagen en naast warmte genererende apparatuur (zoals ovens, kachels en elektrische verwarmingsapparaten.
Kies de juiste brandblusser
Houd er rekening mee dat niet alle brandblussers geschikt zijn voor alle typen branden. Wanneer je bij een bepaalde brand de verkeerde brandblusser gebruikt, dan zou de brand zelfs kunnen verergeren en kunnen er andere risico’s ontstaan. Kies daarom altijd het juiste type brandblusser op basis van de branden die bij bepaalde werkzaamheden of situaties kunnen ontstaan. Zo zijn er bijvoorbeeld speciale brandblussers voor vaste stoffen, vloeibare stoffen en brandbare gassen, elektrische apparatuur, metalen, en kookvetten en -oliën. De brandblussers moeten regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden, om ervoor te zorgen dat ze goed kunnen functioneren in geval van nood. Met een brandblusser in huis kun je snel in actie komen en is de kans groter om een woningbrand te voorkomen.
Vermijd overbelasting van stopcontacten
Woningbranden kunnen ook ontstaan door overbelaste stopcontacten. Steek niet teveel elektrische apparaten in één stopcontact en gebruik geen beschadigde snoeren of verlengsnoeren. Deze kunnen verhit raken en brand veroorzaken, vooral als de bedrading en het isolatiemateriaal beschadigd zijn. Overbelasting kan leiden tot kortsluiting, waardoor het risico op elektrische schokken toeneemt. Te veel elektrische apparatuur aansluiten op één stopcontact, kan ook leiden tot beschadiging van de apparaten zelf. Bovendien kan overbelasting de levensduur van elektrische apparaten en bedrading verkorten, wat resulteert in dure reparaties of vervanging. Bovendien is het zo dat verzekeringsmaatschappijen kunnen weigeren om schadeclaims te betalen, als blijkt dat de woningbrand te wijten is aan overbelasting. Beperkt daarom het aantal aangesloten apparaten en gebruik meerdere stopcontacten, om de veiligheid van het elektrische bedradingssysteem in de woning te waarborgen.
Laat regelmatig onderhoud uitvoeren aan verwarmingssystemen
Laat je verwarmingssysteem (zoals de cv-ketel of open haard) regelmatig inspecteren en onderhouden. Inspectie en onderhoud aan cv-ketels en open haarden zijn van vitaal belang om woningbrand te voorkomen. Regelmatig onderhoud zorgt voor een efficiëntere werking van verwarmingstoestellen, waardoor brandbare materiaalophoping en oververhitting worden verminderd. Inspecties en onderhoud van cv-ketels en open haarden helpen ervoor te zorgen dat de verwarmingstoestellen voldoen aan de geldende voorschriften en normen voor brandveiligheid.
Lekken en onvolledige verbranding
De periodieke inspecties zorgen ervoor dat brandstoffen zoals gas of olie veilig worden verbrand zonder lekken of onvolledige verbranding, wat brandgevaar kan opleveren. Schoorsteeninspecties zorgen ervoor dat de rookkanalen vrij zijn van verstoppingen (zoals creosootopbouw), die schoorsteenbranden kunnen veroorzaken. Bij de inspectie van gasleidingen worden lekken of beschadigingen geïdentificeerd, die kunnen leiden tot gasophoping en explosiegevaar. Onderhoud van de verwarmingstoestellen (inclusief open haarden) vermindert het risico op oververhitting, en het overslaan van vonken op brandbare materialen in de buurt. Ook moeten de elektrische componenten van cv-ketels en haarden periodiek worden geïnspecteerd om kortsluiting te voorkomen.
Koolmonoxidevergiftiging
Een defecte cv-ketel kan koolmonoxide lekken. In dat geval ontstaat er een acute levensbedreigende situatie. Regelmatige inspecties kunnen koolmonoxidevergiftiging voorkomen. Als er tijdens de inspecties problemen worden ontdekt kunnen ze tijdig worden gerepareerd, waardoor ernstige storingen die mogelijk kunnen leiden tot een woningbrand worden voorkomen. Inspectie en onderhoud van cv-ketels en open haarden zijn dan ook cruciaal om potentiële risico’s te identificeren, defecten te corrigeren en een veilige werking van deze warmtesystemen te waarborgen, waardoor het risico op woningbranden zo klein mogelijk kan worden gemaakt.
Wees alert bij het branden van kaarsen
Het branden van kaarsen geeft sfeer in huis, maar deze sfeermaker leidt regelmatig tot brand. Vaak komt dat doordat mensen brandende kaarsen onbeheerd achterlaten. Een kaars kan omvallen of in contact komen met brandbare materialen. Kaarsen die worden geplaatst in de buurt van gordijnen, meubels, boekenplanken of andere brandbare voorwerpen, vormen een groot risico voor woningbrand. Het laten branden van kaarsen terwijl je gaat slapen of het gebruik van ongeschikte of onstabiele kaarsenhouders, kan leiden tot het morsen van kaarsvet en vlammen die uit de houder springen. Ook kinderen die ongeoorloofde toegang hebben tot lucifers of aanstekers kunnen de kaarsen aansteken, zonder dat de ouders dat in de gaten hebben.
Laat kaarsen nooit onbeheerd achter
Plaats kaarsen daarom altijd op een stevige, niet-brandbare ondergrond en houd kaarsen uit de buurt van brandbare materialen. Laat kaarsen nooit onbeheerd achter en doof ze voor het slapengaan. Als je merkt dat je begint weg te dommelen voor de televisie, blaas dan eerst alle kaarsen uit. Zorg voor geschikte kaarsenhouders die bestand zijn tegen morsen en vlammen. Houd lucifers en aanstekers buiten het bereik van kinderen. Overweeg het gebruik van elektrische kaarsen als alternatief voor open vlammen. Dit kan er vaak net zo gezellig uitzien. Het naleven van deze veiligheidsrichtlijnen kan helpen om het aantal woningbranden dat wordt veroorzaakt door kaarsen te verminderen.
Kook veilig
Woningbranden ontstaan vaak in de keuken, vanwege de vele potentiële brandbronnen en brandbare materialen (zoals bijvoorbeeld keukenrol, pannenlappen en gordijnen die gemakkelijk vlam kunnen vatten). Koken op een gasfornuis of met open vlammen brengt het risico met zich mee van vlam-in-de-pan-situaties. Verhitten van oliën en vetten kan leiden tot spatten, vooral als de olie oververhit raakt. Het verlaten van de keuken terwijl er nog pannen op het fornuis staan te pruttelen, is altijd riskant. Houd daarom tijdens het koken altijd een oogje in het zeil en zet pannen niet onbeheerd op het vuur. Blijf in de keuken tijdens het koken en houd kinderen en huisdieren uit de buurt van hete oppervlakken.
Vlam-in-de-pan
Houd deksels bij de hand om een vlam-in-de-pan beheerst te kunnen doven, door de pan af te dekken. Zorg ook voor een brandblusser in de keuken en hang een rookmelder aan het plafond. Aangekoekte kookplaten kunnen een bron zijn voor keukenbrand. Verwijder daarom alle olieresten en vetten van de kookplaat om spatten te voorkomen. Bewaar brandbare materialen altijd uit de buurt van warmtebronnen en kookoppervlakken en onderhoud apparaten (zoals magnetrons en broodroosters), om elektrische problemen te voorkomen. Leer je kinderen zo vroeg mogelijk over keukengevaren en houd lucifers en aanstekers buiten hun bereik. Volg een basis-EHBO-cursus zodat je weet wat je bij kleine brandwonden moet doen en hoe je ze moet behandelen. Het nemen van deze preventieve maatregelen helpt keukenbranden voorkomen en de veiligheid in de keuken te vergroten.
Sla brandbare stoffen veilig op
Een woningbrand kan ook ontstaan door een onveilige opslag van brandbaar materiaal. Brandbare stoffen moeten altijd op de juiste manier worden opgeslagen om de veiligheid te kunnen garanderen en de ernstige risico’s op brand, explosies en letsel te voorkomen. Bewaar brandbare stoffen zoals benzine, verf en schoonmaakmiddelen dan ook altijd op een veilige plaats (ver weg van warmtebronnen). Brandbare stoffen kunnen gemakkelijk vlam vatten of exploderen als ze worden blootgesteld aan hitte, vlammen of vonken. Sommige brandbare stoffen (zoals bijvoorbeeld gasflessen of chemische stoffen) kunnen exploderen als ze niet op de juiste manier worden opgeslagen of behandeld. Bovendien kunnen brandbare stoffen schadelijke dampen afgeven, die de gezondheid ernstig kunnen schaden bij inademing. Ook kunnen de bodem en het water kunnen worden vervuild door lekkages of morsingen van brandbare stoffen.
Ventilatie
Sla brandbare stoffen altijd op in goed geventileerde ruimtes, om de ophoping van dampen te voorkomen. Gebruik speciale brandwerende kasten om brandbare stoffen veilig in op te bergen. Houd de brandbare stoffen ver weg van warmtebronnen, open vlammen en elektrische apparaten die vonken kunnen veroorzaken. Markeer de brandbare stoffen duidelijk met labels die de inhoud aangeven en eventuele gevaren aanduiden. Houd de veiligheidsinformatiebladen (MSDS) bij de hand van iedere afzonderlijke brandbare stof. Berg verschillende soorten brandbare stoffen gescheiden op om chemische reacties te voorkomen.
Aardingsmiddelen
Zorg voor een brandblusser in de buurt en gebruik aardingsmiddelen om statische elektriciteit te voorkomen, bij het hanteren van brandbare vloeistoffen. Controleer de brandbare stoffen regelmatig om eventuele beschadigingen of lekkages te identificeren, zodat je direct actie kunt ondernemen als je deze mankementen ontdekt. Door brandbare stoffen op de juiste manier op te slaan en veiligheidsvoorschriften strikt op te volgen, kun je het risico op woningbrand, explosies en milieuschade aanzienlijk verminderen, en de veiligheid van de opslag waarborgen.
Zorg voor jaarlijks schoorsteenonderhoud
Laat je schoorsteen jaarlijks reinigen en inspecteren door professionele schoorsteenvegers. Het periodiek schoonmaken van de schoorsteen is cruciaal om woningbrand te voorkomen. Tijdens het stoken van hout of andere brandstoffen kan er zich ‘creosoot’ in de schoorsteen ophopen. Creosoot is een brandbaar materiaal dat gemakkelijk vlam kan vatten, wat kan leiden tot een schoorsteenbrand. Ook kunnen vogelnesten, bladeren, puin en andere verstoppingen zich in de schoorsteen ophopen, waardoor de rook en gassen niet goed kunnen ontsnappen. Dit verhoogt niet alleen het risico op woningbrand, maar ook op rookterugslag en koolmonoxidevergiftiging. Beschadigde voeringen (zoals slijtage en scheuren in de schoorsteenbekleding) kunnen brandbare materialen in de omliggende structuren in huis verwarmen, waardoor brandgevaar ontstaat.
Stook veilig
Een jaarlijkse inspectie van de schoorsteen kan problemen met de structuur van de schoorsteen identificeren (zoals bijvoorbeeld losse stenen of beschadigd metselwerk), die reparatie vereisen om de veiligheid te waarborgen. Het onderhouden van een goed functionerende schoorsteen is vaak wettelijk verplicht en kan nodig zijn om de verzekering geldig te houden. Laat daarom een gecertificeerde schoorsteenveger jaarlijks de schoorsteen controleren op opbouw van creosoot, verstoppingen en structurele problemen. Indien nodig kan de schoorsteen worden gereinigd en de creosootophoping worden verwijderd, om de veiligheid te herstellen. Plaats koolmonoxidemelders in de buurt van de schoorsteen om koolmonoxidevergiftiging tijdig te detecteren. Stook veilig. Gebruik alleen geschikte brandstoffen en houd het vuur goed onder controle om creosootvorming te minimaliseren. Door jaarlijks onderhoud en inspectie van de schoorsteen kun je de veiligheid van je huis verbeteren en het risico op een woningbrand en CO-vergiftiging verminderen.
Gebruik elektrische systemen en apparatuur op een veilige manier
Woningbrand ontstaat ook vaak door een onveilig-gebruik van elektrische systemen en apparatuur. Slecht onderhouden of overbelaste elektrische systemen kunnen oververhit raken, wat brandgevaar oplevert. Beschadigde bedrading of kapotte apparatuur kan kortsluiting veroorzaken, wat tot brand kan leiden. Ook vonken of elektrische problemen kunnen ontbrandbare materialen in de buurt aantasten. Daarnaast kunnen spanningspieken elektrische apparatuur beschadigen en brand veroorzaken. Oude of verouderde elektronische panelen kunnen oververhit raken en brandgevaarlijk worden.
Vermijd overbelasting van circuits
Zorg daarom voor regelmatig onderhoud van de elektrische systemen en bedrading. Laat deze periodiek controleren en onderhouden door een professional. Beperk het aantal apparaten dat op één stopcontact wordt aangesloten en vermijd overbelasting van circuits. Vervang kapotte snoeren of stekkers onmiddellijk nadat je de beschadigingen hebt ontdekt. Schakel apparaten uit als ze niet worden gebruikt, om het risico van kortsluiting te verminderen. Gebruik alleen goedgekeurde verlengsnoeren en sluit geen zware apparaten aan op lichte snoeren. Laat nieuwe elektrische systemen en apparaten vakkundig installeren door een professional, om ervoor te zorgen dat alles veilig werkt. Het veilig gebruik van elektrische apparatuur vereist zorgvuldigheid en aandacht voor details, maar het kan aanzienlijk bijdragen aan het voorkomen van woningbrand en het beschermen van jezelf en jouw medebewoners.
Ga verantwoord om met vuurwerk
Natuurlijk is het belangrijk om verantwoord om te gaan met vuurwerk. Koop alleen vuurwerk dat in Nederland legaal is en steek het vuurwerk aan volgens de voorschriften, op een veilige plaats buiten de woning. Bewaar lucifers en aanstekers buiten het bereik van kinderen. Als je rookt, doe dat dan buiten en doof sigarettenpeuken volledig voordat je ze weggooit. Houd brandbare materialen (zoals droog gras en houtsnippers) uit de buurt van je huis. Overweeg het gebruik van brandwerende bouwmaterialen en meubels in je woning. Alle bovenstaande preventiemaatregelen kunnen helpen bij het effectief voorkomen van woningbrand en jezelf en je gezin optimaal te beschermen tegen de verwoestende gevolgen ervan.
Stel een brandveiligheidsplan op
Stel een brandveiligheidsplan op voor een veilige evacuatie in geval van nood, en oefen dit met je gezin. Zorg ervoor dat iedereen weet hoe ze moeten handelen als er sprake is van woningbrand. Als onderdeel van het brandveiligheidsplan moeten er in de woonkamer, de keuken, op iedere slaapkamer en op iedere verdieping rookmelders worden geplaatst en een waarschuwingssysteem worden geïnstalleerd, waarmee luid alarm kan worden geslagen om iedereen te waarschuwen. In het evacuatieplan moet een plattegrond van je woning met de beschikbare vluchtroutes zijn opgenomen.
Nooduitgangen
Markeer duidelijk alle nooduitgangen, inclusief de ontsnappingsroutes en ontmoetingspunten buiten de woning. Plaats brandblussers (en eventueel blusdekens) in de keuken, de garage en andere risicogebieden. Ook kun je uitrolbare vluchtladders plaatsen onder de vensterbanken van alle kamers op de bovenverdiepingen, waarmee je het aantal ontsnappingsroutes in je huis uitbreidt. Leer al je medebewoners hoe ze een brandblusser veilig moeten gebruiken, en welke brandblusser ze precies moeten gebruiken voor de specifieke brandbare stoffen. Voor woningen wordt meestal een ABC-brandblusser aanbevolen, omdat deze geschikt is voor de meeste branden die zich voordoen in een huishoudelijke omgeving.
ABC-brandblusser
Een ABC-brandblusser biedt brede dekking voor verschillende brandrisico’s die in woningen kunnen voorkomen, zoals klasse A-branden, klasse B-branden en klasse C-branden. Klasse A-branden zijn branden van vaste stoffen zoals hout, papier, textiel en kunststoffen, die vaak in woningen aanwezig zijn. De klasse B-branden zijn branden van brandbare vloeistoffen zoals olie, benzine, verf en oplosmiddelen. Klasse C-branden zijn branden waarbij brandbaar gas betrokken is.
Plaatsing van de brandblusser
Hang de brandblusser op een goed zichtbare een gemakkelijk bereikbare plaats, bij voorkeur in de keuken en in de buurt van de slaapkamers. Zorg ervoor dat de brandblusser niet wordt geblokkeerd door meubels of andere voorwerpen. Controleer regelmatig de drukmeter op de brandblusser om te zorgen dat deze binnen het juiste bereik ligt. Zorg er ook voor dat de brandblusser niet beschadigd is en dat het ontladingsmechanisme in goede staat verkeert. Let ook op de vervaldatum. Brandblussers hebben een vervaldatum en moeten periodiek worden vervangen. Controleer de vervaldatum en vervang de blusser als de datum verlopen is.
Brandblus-training
Zoals eerder gezegd is het belangrijk dat jij en alle andere gezinsleden precies weten hoe jullie de brandblusser moeten gebruiken. Lees de instructies van de brandblusser goed door en oefen met het gebruik ervan. Overal in ons land kun je cursussen en trainingen volgen om te leren omgaan met kleine blusmiddelen, waardoor jij en je medebewoners in staat zijn om een beginnende brand snel, effectief en veilig te blussen.
Tref de juiste voorzorgsmaatregelen
Berg brandbare stoffen zoals benzine, verf of propaan veilig op, en houd deze uit de buurt van warmtebronnen. Zorg voor gescheiden opslag van brandbare en niet-brandbare materialen. Laat elektrische systemen en bedrading regelmatig inspecteren en onderhouden door een vakman. Gebruik geen beschadigde snoeren of stopcontacten en overbelast de circuits niet. Installeer koolmonoxidemelders in de buurt van slaapkamers en op elke verdieping. Laat verwarmings- en ventilatiesystemen jaarlijks onderhouden. Houd brandveiligheidsuitrusting zoals branddekens en EHBO-kits binnen handbereik. Zorg er tevens voor dat ook alle medebewoners weten waar in huis deze uitrusting zich bevindt.
Communicatieplan
Stel een eenvoudig te begrijpen en duidelijk communicatieplan op voor noodgevallen, inclusief noodnummers en contactgegevens van familieleden of vrienden. Leer je medebewoners alles over brandveiligheid en noodprocedures. Oefen bijvoorbeeld hoe je veilig uit een rokerige kamer kunt ontsnappen door laag bij de grond te blijven, en aan deuren te voelen voordat je ze opent. Het hebben van een gedetailleerd brandveiligheidsplan en het regelmatig oefenen van noodevacuaties kan levens redden en schade aan eigendommen minimaliseren in geval van een brand. Het is dan ook essentieel om dit plan up-to-date te houden en steeds aan te passen aan de actuele situatie, en ervoor te zorgen dat alle gezinsleden ook allemaal op de hoogte zijn van de procedures.
Pak de draad na de woningbrand opnieuw op
Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Na de woningbrand ligt je leven compleet overhoop en de draad weer opnieuw oppakken is dan ook een grote uitdaging. Bovengenoemde stappen zullen je helpen om de belangrijkste zaken te organiseren en de nodige maatregelen te treffen om je huis en je leven weer op te bouwen. Zoek indien nodig psychologische ondersteuning, want de herinnering aan de brand kan zeer stressvol zijn en je belemmeren in je dagelijkse functioneren. Maar uiteindelijk komt alles weer goed.
Handige links:
Consumentenbond: Woningbrand: wat moet je doen?
Brandweer.nl: Wat te doen na een brand?