Bosbranden
Natuurbranden komen veel voor in landen zoals Spanje, Australië, Brazilië en de Verenigde Staten, door een gebrek aan regenval. Door de stijgende temperaturen krijgen we ook in Nederland steeds vaker te maken met extreme droogte. Hierdoor wordt het risico op natuurbranden (zoals bos- en heidebranden) steeds groter. Bosbranden gaan meestal gepaard met veel rook en grote vlammen. Dit soort branden ontstaat vaak door toedoen van mensen die vuur stoken in het bos, barbecueën of hun peuk laten smeulen, maar een natuurbrand kan ook ontstaan door bijvoorbeeld blikseminslagen. Bosbranden kunnen zich vaak razendsnel verspreiden door de wind die de zuurstof aanvoert.
Waar kunnen natuurbranden ontstaan?
Wat moet ik doen als ik een natuurbrand signaleer?
Hoe kunnen bosbranden worden voorkomen?
Waar kunnen natuurbranden ontstaan?
Natuurbranden kunnen ontstaan in:
- Bossen
- Heidevelden
- Grasvelden
- Veengebieden
- Riet
- Duinen
Soorten natuurbranden
Ieder jaar gaan er miljoenen hectares aan bosgebied in vlammen op. Bosbranden hebben meestal een verwoestende uitwerking op onze natuurlijke omgeving. Natuurbranden kunnen verschillende vormen aannemen, met hun eigen specifieke eigenschappen en gevaren. Er zijn in principe 4 verschillende soorten natuurbranden:
- Grondvuur
- Loopvuur
- Kroonvuur
- Vuurstorm
Grondvuur
Grondvuur is een type brand dat zich ondergronds of vlak boven de grond verspreidt. Het ontstaat vaak wanneer brandende vegetatie en bladeren de organische bodemlaag bereiken. Het vuur kan zich langzaam voortbewegen, maar kan diep en gedurende lange tijd smeulen. Grondvuur kan weliswaar onzichtbaar zijn, maar kan wortels van bomen aantasten, bodemverontreiniging veroorzaken en brandgevaar ondergronds handhaven.
Loopvuur
Loopvuur is een vorm van natuurbrand die over de grond beweegt, meestal gedragen door de wind. Het begint meestal als een grondvuur en beweegt zich dan snel voort. Gedreven door de wind kan dit type brand hoog gras, struiken en lage bomen op zijn route verbranden. Loopvuur is vaak moeilijk te voorspellen en vormt dan ook een bedreiging voor zowel de natuurlijke habitat als voor menselijke eigendommen.
Kroonvuur
Kroonvuur is een van de gevaarlijkste vormen van bosbrand en vindt plaats in de boomtoppen en luifels van bossen. Dit brandtype ontstaat vaak wanneer grondvuur of loopvuur naar de boomtoppen overslaat. Het verspreidt zich razendsnel en kan zich kilometers ver verspreiden, voordat het onder controle kan worden gebracht. Kroonvuur is moeilijk te blussen, kan extreme hitte genereren, vuurstormen veroorzaken en grote schade toebrengen aan bossen en ecosystemen.
Vuurstorm
Een vuurstorm is een zeer krachtige en destructieve vorm van natuurbrand die extreme hitte en wind genereert. Vuurstormen ontstaan vaak uit samenvloeiende branden, zoals kroonvuur en loopvuur, die een explosieve vuurzee veroorzaken. Ze bewegen zich met immense snelheid voort, zuigen zuurstof aan en creëren hun eigen windpatronen. Vuurstormen hebben de kracht om hele bosgebieden te vernietigen en zijn dan ook uiterst gevaarlijk voor mens, dier en natuur.
Wat moet ik doen als ik een natuurbrand signaleer?
In de eerste plaats moet je zorgen voor de veiligheid van jezelf en de mensen met wie je op pad bent. Een natuurbrand kan zich snel verspreiden en het risico bestaat dat je door de brand wordt ingesloten. Zorg er altijd voor dat je haaks op de wind weg van het vuur loopt, zodat je geen rook inademt. Waarschuw vervolgens zo snel mogelijk de hulpdiensten via het alarmnummer 112 en geef nauwkeurig aan waar de brand woedt. Als de brand plaatsvindt in een heuvel- of bergachtig gebied, dan is het verstandig om zoveel mogelijk bergafwaarts te lopen. Echter moet je daarbij wel uitkijken voor ravijnen waardoor je jezelf zou kunnen insluiten.
Vluchten met de auto
Probeer zo snel mogelijk op een verharde weg te komen en zoek naar grote open plekken. Ben je door het vuur ingesloten terwijl je in de auto zit, sluit dan alle ramen en andere openingen van de auto. Denk hierbij ook aan de airconditioning en het rooster van de verwarming. Bedek jezelf en je medepassagiers met een jas en houdt jullie zo laag mogelijk. Rijd langzaam verder met je dimlichten aan. Als je niet verder kunt rijden omdat de rook te dik wordt, probeer dan te parkeren op een open plek en wacht af tot de kern van de brand passeert. Blijf altijd in auto en stap niet uit. In de auto ben je veiliger. Wanneer de brand voorbij is geraasd kun je een uitweg zoeken door de al reeds verbrande vegetatie. De brand is hier immers al geweest.
Afbeelding van WikiImages
Hoe kunnen bosbranden worden voorkomen?
- Geen open vuur
- Blusmiddelen bij de hand
- Niet roken
- Laat geen afval achter
- Parkeer je auto op een kale open plek
Wees voorzichtig met open vuur in natuurgebieden. Ga niet in het bos barbecueën in droge perioden. In veel natuurgebieden zijn daarvoor speciale plekken aangewezen. Daar kun je meestal veilig barbecueën op een geschikte ondergrond.
Wanneer je in de natuur toch gebruikmaakt van open vuur, dan moet je zorgen dat je blusmiddelen bij de hand hebt, zodat je direct kunt blussen bij een beginnend brandje.
Rook niet in bosgebieden tijdens droge periodes. Als je dat wel doet zorg er dan voor dat je je sigaret altijd goed uitmaakt en niet in het bos achter laat.
Veel natuurbranden ontstaan door afval dat is achtergelaten. Een bekend voorbeeld is een glazen flesje (of een scherf daarvan), dat als een vergrootglas werkt onder invloed van zonlicht en op die manier een droge plant aansteekt. Neem je afval mee naar huis.
Parkeer je auto op een kale open plek
Ook je auto kan een bosbrand veroorzaken. Door de hitte van de katalysator aan de onderkant van de wagen of de uitlaat, kan de vegetatie worden aangestoken. Parkeer je auto daarom op een kale open plek en vooral niet in hoog en droog gras.
Handige link:
ANWB: een bosbrand op je vakantiebestemming, wat nu?
